Weryfikowanie wpisów w celu wyeliminowania błędów
Zbliża się termin zamknięcia księgi podatkowej za 2017 r. Na podstawie zapisów dokonanych w księdze podatnicy będą ustalali dochód (stratę) z działalności gospodarczej, który będzie podstawą do obliczenia wysokości podatku należnego za rok podatkowy. Aby właściwie zrealizować te obowiązki, podatkowa księga powinna odzwierciedlać stan rzeczywisty oraz być niewadliwa, a więc prowadzona zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (zwanego dalej rozporządzeniem).
W praktyce przy prowadzeniu księgi podatkowej mogą wystąpić błędy, które rzutują na wysokość rocznego podatku. Dlatego warto dokonać przeglądu księgi jeszcze przed jej zamknięciem i jeżeli w zapisach księgowych zostanie wykryty błąd, trzeba go skorygować.
W księdze podatkowej zapisów dokonuje się na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów. Zapisy te powinny być dokonywane w języku polskim i w walucie polskiej. Jeżeli więc dowody księgowe zawierają wartości wyrażone w walutach obcych, to należy przeliczyć je na złote. Ponadto zapisy księgowe muszą być dokonane w sposób czytelny i trwały. Niedopuszczalne jest pozostawienie w księdze wolnych miejsc w celu dokonania w niej wpisów w terminie późniejszym. W razie prowadzenia księgi w systemie informatycznym konieczne jest zachowanie procedur i środków ochrony przed zniszczeniem lub modyfikacją danych, wskazanych w § 31 rozporządzenia.
Podatkowa księga powinna być prowadzona zgodnie z wzorem określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz objaśnieniami do tego wzoru. Z objaśnień tych wynika, jakiego rodzaju przychody lub koszty uzyskania przychodów ujmuje się w poszczególnych kolumnach księgi. W omawianym zakresie błąd księgowania może polegać na:
- ujęciu kwoty przychodu w kolumnie kosztowej lub
- wpisaniu kosztu w kolumnie służącej do ewidencjonowania przychodów.
Nieprawidłowe ujęcie kwoty w niewłaściwej kolumnie księgi może być również konsekwencją błędnej oceny m.in. rodzaju poniesionego kosztu. Przykładowo gdy na fakturze zakupu towarów sprzedawca w odrębnych pozycjach wykazał koszty zakupu towaru oraz koszty transportu, to częstym błędem jest ujęcie w księdze kosztów transportu w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki", podczas gdy koszty te poniesione w związku z zakupem należało ująć w kolumnie 11 "Koszty uboczne zakupu".
Błędy w zapisach mogą polegać także na zaksięgowaniu niewłaściwej (zaniżonej lub zawyżonej) kwoty przychodu lub kosztu albo kwoty nieprawidłowo uznanej za przychód lub koszt podatkowy. Takie błędy są istotne, ponieważ zniekształcają wysokość dochodu/straty z prowadzonej działalności. Zatem analizując zapisy w podatkowej księdze, warto zwrócić uwagę m.in., czy wpisana kwota przychodu lub kosztu odpowiada kwocie wyrażonej w dowodzie księgowym będącym podstawą zapisu, jak również czy uwzględniony w księdze wydatek stanowi koszt podatkowy (przykład 1).
Spotykanym w praktyce błędem w zapisach księgowych jest też pominięcie określonej operacji lub kilkakrotne ujęcie tej samej (przykład 2). Tego rodzaju nieprawidłowości mogą być przyczyną zakwestionowania rocznego rozliczenia podatku sporządzonego w oparciu o podatkową księgę, gdyż powodują zawyżenie lub zaniżenie przychodów lub kosztów.
Przykład 1 Podatnik na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystuje stanowiący jego własność samochód osobowy niewprowadzony do środków trwałych. Nie prowadzi ewidencji przebiegu tego pojazdu. W tej sytuacji ujmowanie przez podatnika w podatkowej księdze w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki" udokumentowanych wydatków z tytułu używania tego samochodu jest błędem, gdyż nie mogą być one kosztem uzyskania przychodu na podstawie art. 23 ust. 5 ustawy o pdof.
Podatnik w październiku 2017 r. otrzymał zamówiony towar, którego wartość zgodnie z zawartą umową wynosiła 9.500 zł (netto). Ze względu na brak faktury zaksięgował w podatkowej księdze zakup towaru na podstawie sporządzonego przez siebie szczegółowego opisu otrzymanego towaru handlowego. Faktura dokumentująca ten zakup została wystawiona przez dostawcę 3 listopada br., przy czym wartość netto towaru wynikająca z faktury wyniosła 9.200 zł. Po otrzymaniu faktury podatnik nie wprowadził do księgi zapisu zmniejszającego wartość kosztów zakupu towaru. W rezultacie zawyżył koszty uzyskania przychodów o 300 zł (netto). |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|