A A A

Rozrachunki publicznoprawne w księgach rachunkowych - Dodatek nr 10 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 14 (422) z dnia 20.07.2016

Jakie konta należy utworzyć do rozrachunków z tytułu VAT?

W celu prawidłowego rozliczania podatku naliczonego i należnego oraz sporządzania deklaracji podatkowych ewidencję rozrachunków z tytułu VAT w jednostkach będących czynnymi podatnikami tego podatku zaleca się prowadzić na kontach wyodrębnionych w ramach konta 22 "Rozrachunki publicznoprawne". Wskazane jest wyodrębnienie co najmniej następujących kont syntetycznych:

1) konta 22-0 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT" - które służy do ewidencji należności i zobowiązań z tytułu tego podatku,

2) konta 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie" - które służy do ewidencji podatku naliczonego, wynikającego z dowodów źródłowych, w stosunku do którego jednostce przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego; VAT naliczony podlegający odliczeniu ujmowany jest po stronie Wn tego konta,

3) konta 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego" - które służy do ewidencji podatku należnego z tytułu wykonywania czynności opodatkowanych; VAT należny ujmowany jest po stronie Ma tego konta.

Na koniec okresu sprawozdawczego (miesiąca lub kwartału), za który ustala się kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu VAT oraz sporządza deklarację VAT, kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu - zgodnie z przepisami ustawy o VAT - w danym okresie sprawozdawczym, przeksięgowuje się z konta 22-1 na konto 22-0, zapisem:

- Wn konto 22-0 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT",
- Ma konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie".

Podobnie należy postąpić w odniesieniu do VAT należnego, tzn. kwotę VAT należnego podlegającego obowiązkowi podatkowemu w bieżącym okresie sprawozdawczym przeksięgowuje się z konta 22-2, zapisem:

- Wn konto 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego",
- Ma konto 22-0 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT".

Otrzymane w wyniku powyższych przeksięgowań saldo konta 22-0 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT" może stanowić odpowiednio:

1) saldo Ma - zobowiązanie podatkowe podlegające wpłacie do urzędu skarbowego,

2) saldo Wn - nadwyżkę VAT naliczonego nad należnym, tj. kwotę podatku możliwą do odliczenia w następnych okresach rozliczeniowych lub podlegającą zwrotowi na zasadach i w terminach określonych w ustawie o VAT.

Saldo konta 22-0 wynikające z ksiąg rachunkowych powinno się przy tym zgadzać z kwotą podatku wykazaną w deklaracji VAT.

Przykład

I. Założenia:

W jednostce będącej czynnym podatnikiem VAT kwota podatku naliczonego podlegającego odliczeniu w czerwcu 2016 r. (ujęta na koncie 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie") wyniosła: 23.345 zł. Natomiast kwota VAT należnego podlegającego obowiązkowi podatkowemu w tym okresie (ujęta na koncie 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego") wyniosła: 22.100 zł.
Jednostka sporządza deklaracje VAT za okresy miesięczne (VAT-7). W deklaracji za czerwiec 2016 r. wykazała:

a) VAT naliczony podlegający odliczeniu: 23.345 zł,

b) VAT należny: 22.100 zł,

c) kwota VAT do zwrotu: 23.345 zł - 22.100 zł = 1.245 zł.
Wraz ze złożoną w lipcu 2016 r. deklaracją podatkową jednostka złożyła wniosek o zwrot VAT. W sierpniu 2016 r. urząd skarbowy zwrócił VAT w wysokości: 1.245 zł.