Objaśnienie struktury środków pieniężnych
Już pierwszy zakres ujawnień jest w praktyce gospodarczej różnie interpretowany. Jest tak dlatego, że różnorodnie może być rozumiana prezentacja struktury (określenie ustawowe) czy zakresu (określenie z KSR nr 1) środków pieniężnych. W praktyce pozycje tę rozumie się na trzy sposoby. Po pierwsze - ujawnia się tutaj różnice wynikające z odmiennego sposobu rozumienia (definiowania) środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na potrzeby bilansu i rachunku przepływów pieniężnych. Po drugie - dotyczy ona swobody wyboru przez jednostkę rozwiązań dotyczących sposobu prezentacji poszczególnych przepływów. Po trzecie - odnosi się do sposobu wykazywania środków pieniężnych w bilansie.
Podstawową kwestią wymagającą ujawnienia jest różnica zakresu pojęcia środków pieniężnych dotyczącego pozycji wykazanych w bilansie i w rachunku przepływów. Wynika ona z faktu, że w rachunku przepływów aktywa pieniężne rozszerza się o ekwiwalenty środków pieniężnych (inwestycje finansowe, które jednostka jest w stanie bez dużej straty zamienić na środki pieniężne, a których termin płatności lub wymagalności jest nie dłuższy niż 3 miesiące od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia lokaty). Jednostka sporządzająca rachunek ma prawo zaliczyć te aktywa bądź do środków pieniężnych, bądź wykazać je w przepływach z działalności inwestycyjnej. Z drugiej strony, w bilansie są to składniki prezentowane jako pozostałe inwestycje, zatem konsekwencją wykazania tych przepływów jako ekwiwalentów środków pieniężnych jest niezgodność sumy przepływów pieniężnych netto i zmiany stanu środków pieniężnych wynikającej z bilansu. W przypadku takim należy - dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych - przeklasyfikować określone składniki krótkoterminowych aktywów finansowych do środków pieniężnych.
Przykład
Spółka z o.o. "Beta" w 2015 r. nabyła 90 dniowe bony skarbowe za kwotę: 40.000 zł. Termin ich wykupu przypadał na koniec stycznia 2016 r. W bilansie sporządzonym na 31 grudnia 2015 r. według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości wykazała je w pozycji B.III.1. "Krótkoterminowe aktywa finansowe - inne papiery wartościowe". Jednak na potrzeby sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych za 2015 r. zakwalifikowane zostały do ekwiwalentów środków pieniężnych. W związku z tym wydatki na nabycie tych bonów nie zostały wykazane w przepływach z działalności inwestycyjnej. Teoretycznie "zaoszczędzone" środki pieniężne zostały ujawnione w rachunku przepływów pieniężnych w pozycji G. "Środki pieniężne na koniec okresu". Aby nie doprowadzić do zniekształcenia informacji o stanie środków pieniężnych spółka ujawniła w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego za 2015 r. następujący zapis: "Różnica pomiędzy wartością środków pieniężnych wynikającą z bilansu i rachunku przepływów pieniężnych w pozycji G. "Środki pieniężne na koniec okresu" wynika z faktu, że jednostka na potrzeby rachunku przepływów do ekwiwalentów środków pieniężnych zaliczyła bony skarbowe o wartości: 40.000 zł. Termin ich wykupu przypadał 31 stycznia 2016 r. W bilansie zostały one wykazane w pozycji B.III.1. "Krótkoterminowe aktywa finansowe - inne papiery wartościowe". |
Nadmienić należy, że przyjęte do sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych zasady, w tym zasady definiowania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, powinny zostać sprecyzowane i omówione we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego jako, elementy przyjętej przez jednostkę polityki rachunkowości.
Drugim aspektem tego ujawnienia jest dopuszczalna swoboda w zakresie prezentacji przepływów pieniężnych. W rachunkowości jedna operacja lub zdarzenie może obejmować różnie klasyfikowane przepływy pieniężne, stąd aby ujednolicić sposób prezentacji, co do zasady pieniężne koszty i korzyści związane z daną operacją lub zdarzeniem zalicza się do tego samego rodzaju działalności co właściwe zdarzenie (operacja), z którym się wiążą. Jednostka może jednak w ramach dopuszczalnych praw wyboru zdecydować się na odmienny sposób prezentacji.
Przykład
Spółka akcyjna "Alfa" posiada kredyt w rachunku bieżącym oraz kredyt obrotowy. Z tytułu kredytów zapłaciła w 2015 r.: 23.800 zł odsetek (w tym: 9.200 zł dotyczy kredytu w rachunku bieżącym, a 14.600 zł kredytu obrotowego), prowizję za odnowienie kredytu obrotowego o wartości: 1.500 zł oraz opłaty za dostępność kredytu w rachunku bieżącym w kwocie: 4.000 zł. Co do zasady odsetki, prowizje i opłaty kredytowe prezentuje się w działalności finansowej rachunku przepływów pieniężnych, jednak spółka w przyjętej polityce rachunkowości zapisała, że kredyt w rachunku bieżącym stanowi integralną część zarządzania płynnością finansową w spółce i jako powiązany z bieżącą działalnością wykazuje się go w działalności operacyjnej. W związku z tym za 2015 r. jednostka w korekcie odsetek i udziału w zyskach nie dokonała korekty o wartość wydatków związanych z kredytem w rachunku bieżącym i pozostawiła je w sekcji działalności operacyjnej, co przedstawiła w rachunku przepływów pieniężnych za 2015 r. w sposób następujący (w uproszczeniu):
W informacji dodatkowej za 2015 r. jednostka ujawniła zapis dotyczący sposobu wykazywania wydatków związanych z kredytem w rachunku bieżącym. |
Analizując możliwość alternatywnej prezentacji przepływów pieniężnych osoba sporządzająca to sprawozdanie powinna zawsze kierować się jak najwierniejszym i najrzetelniejszym odzwierciedleniem rzeczywistości. Innymi słowy, powinna wybrać ten sposób prezentacji, który dla odczytującego sprawozdanie będzie niósł najbardziej precyzyjną i zgodną z prawdą informację niezbędną do podejmowania decyzji gospodarczych.
Trzecim aspektem ujawnień jest prezentacja bilansowej struktury środków pieniężnych. Należy zaznaczyć, że prezentacja ta nie musi ograniczać się wyłącznie do tej, wynikającej ze wzoru bilansu stanowiącego załącznik do ustawy o rachunkowości. Stąd w praktyce, w informacjach dodatkowych do bilansu często spotyka się szerokie rozwinięcie bilansowej pozycji środków pieniężnych i ich ekwiwalentów.
Przykład
Spółka z o.o. "Delta" w informacji dodatkowej sporządzonej według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości zaprezentowała następującą strukturę środków pieniężnych:
|
Na pełną realizację tego punku wchodzą wszystkie trzy powyższe aspekty. Należy jednak zwrócić uwagę, że w sytuacji gdy jednostka nie wykazuje różnic w pierwszym aspekcie i nie stosuje alternatywnych sposobów prezentacji słuszne jest, obserwowane często w praktyce gospodarczej, ograniczenie ujawnień jedynie do trzeciego aspektu.
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|