Zmiana stanu rezerw
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z ryzykiem i niepewnością, co niekiedy nie pozwala na jednoznaczne wskazanie okresu czy wartości aktywów koniecznych do wykorzystania przy regulowaniu długów. Prawo bilansowe wskazuje w takim wypadku na tworzenie rezerw, przez które rozumie się zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Ujęcie w księgach rachunkowych zdarzenia, dla którego konieczne jest utworzenie rezerwy, zwykle wiąże się z jednoczesnym ujęciem kosztu. Kluczowa w tym przypadku jest możliwość wiarygodnego oszacowania wartości przyszłego zobowiązania. Koszt ten jednak nie generuje przepływu pieniężnego - zatem wartość rezerw nowo utworzonych należy wykazać w rachunku przepływów pieniężnych ze znakiem plus. Z drugiej strony, w przypadku gdy jednostka staje się pewna kwoty i terminu zobowiązania, bądź stwierdza, że kwota rezerwy jest nadmierna lub zobowiązanie nie powstanie, rozwiązuje ona rezerwę co również nie wiąże się z przepływem pieniężnym - kwoty te należy zatem wykazać w rachunku przepływów pieniężnych ze znakiem minus.
Przykład
W 2014 r. spółka komandytowo-akcyjna "Alfa" utworzyła rezerwę w kwocie: 400.000 zł na poczet przyszłych kar związanych z nieprzestrzeganiem reguł ochrony środowiska. Kwotę tę odniosła w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. W rachunku przepływów pieniężnych sporządzonym metodą pośrednią w korektach z działalności operacyjnej, w pozycji A.II.5. "Zmiana stanu rezerw" wykazała kwotę: + 400.000 zł. W 2015 r. zapadła decyzja nakładająca na spółkę karę w wysokości: 300.000 zł. Kwotę kary przeniesiono na zobowiązania, a pozostałą część rezerwy rozwiązano i odniesiono na dobro pozostałych przychodów operacyjnych. W rachunku przepływów pieniężnych sporządzonym metodą pośrednią za 2015 r. spółka ujęła tę operację w korektach z działalności operacyjnej, wykazując (w uproszczeniu):
|
Rezerwy są zatem elementem sprawozdania finansowego, które nie jest bezpośrednio powiązane z przepływem pieniężnym. Jednakże nie można całej wartości bilansowej zmiany stanu rezerw ująć bez weryfikacji w rachunku przepływów, gdyż nie wszystkie rezerwy w rachunkowości są odnoszone w koszty. Występują przypadki, gdy rezerwa tworzona jest na wartość zobowiązania, które będzie konieczne do spłaty w związku z aktualizacją wartości odniesioną, pozawynikowo, na kapitał własny. Może więc dojść do sytuacji, w których zmiana stanu rezerw wykazana w bilansie oraz rachunku przepływów będzie różna, np. w przypadku zmiany stanu rezerw na odroczony podatek dochodowy dotyczących operacji rozliczanych z kapitałem własnym.
Przykład
Spółka akcyjna "Beta" posiada akcje innej spółki o wartości nabycia: 150.000 zł, które zakwalifikowała do kategorii dostępnych do sprzedaży. Polityka rachunkowości spółki przewiduje odnoszenie skutków wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży na kapitał z aktualizacji wyceny. Na dzień bilansowy wartość akcji wzrosła do: 180.000 zł. Jednocześnie zidentyfikowano i zaksięgowano różnicę przejściową dodatnią z tytułu podatku dochodowego. Powyższe operacje zaksięgowano:
Rezerwa nie wpłynęła na wynik finansowy jednostki, zatem w rachunku przepływów pieniężnych nie może stanowić korekty zysku (straty). Przy uwzględnianiu pozycji zmiany stanu rezerw należy przedmiotową rezerwę pominąć. |
Nadmienić należy, że wszystkie przypadki zmiany stanu rezerw nieuwzględnionych w rachunku przepływów pieniężnych są konieczne do wyjaśnienia w dziale 4 dodatkowych informacji i objaśnień do sprawozdania finansowego.
Uwaga: W pozycji A.II.5. "Zmiana stanu rezerw" rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą pośrednią ujmuje się zmianę stanu rezerw na zobowiązania, wykazanych w pozycji B.I pasywów bilansu (według załącznika na 1 do ustawy o rachunkowości), tzn. rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego (tworzonych na podstawie art. 37 ww. ustawy), rezerw na świadczenia emerytalne i podobne (tworzonych na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy) oraz pozostałych rezerw na zobowiązania (tworzonych na podstawie art. 35d ww. ustawy oraz art. 39 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy). Zwiększenie stanu rezerw wykazuje się ze znakiem plus, a ich zmniejszenie ze znakiem minus.
Problematyka zmiany stanu rezerw nie zamyka się tylko w pojęciu rezerw. Jest tak dlatego, że pozycja ta swoim zakresem obejmuje bilansową zmianę stanu pozycji rezerw, w której wykazuje się również część rozliczeń międzyokresowych biernych. Zatem, aby prawidłowo wykazać wartość zmian, należy rozpatrywać zmianę stanu rezerw równocześnie ze zmianą stanu rozliczeń międzyokresowych.
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|