Zamiana aktywów niepieniężnych na inne udziałowe składniki aktywów niepieniężnych bez elementu pieniężnego w transakcji z treścią ekonomiczną
W myśl pkt 7 stanowiska, w przypadku gdy w wyniku jednej lub kilku powiązanych transakcji jednostka obejmuje udziały (instrumenty kapitałowe) w innej jednostce w zamian za przekazane aktywa niepieniężne w formie aportu, otrzymane udziały ujmuje się w wartości godziwej przekazanych aktywów, stanowiącej cenę nabycia tych udziałów. Ewentualną różnicę pomiędzy wartością początkową otrzymanych udziałów a wartością bilansową przekazanego składnika aktywów ujmuje się - o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej - odpowiednio jako:
a) kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny - w przypadku nadwyżki wartości godziwej otrzymanych udziałów nad wartością bilansową przekazanych aktywów. Nadwyżkę tę jednostka rozlicza zgodnie z art. 35 ust. 4 ustawy o rachunkowości, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej; jedynie na moment wyłączenia z ksiąg rachunkowych udziałów skumulowane skutki zmian wartości godziwej, ujęte w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny, korygują zysk lub stratę z tytułu rozchodu aktywów finansowych;
b) koszty finansowe - w przypadku nadwyżki wartości bilansowej przekazanych aktywów nad wartością godziwą otrzymanych udziałów.
Zastrzeżenie o innym stanowieniu przepisów dotyczy zasadniczo sytuacji, w której następuje zamiana instrumentów finansowych między jednostkami. Może być bowiem tak, że w zamian za obejmowane udziały w innej spółce jednostka wnosi za ich objęcie udziały (akcje) innej spółki. Ma wówczas zastosowanie przepis zawarty w § 20 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 277), dalej zwane rozporządzeniem w sprawie instrumentów finansowych, według którego, w przypadku gdy zgodnie z zawartym kontraktem jednostka wyłącza z ksiąg rachunkowych składnik aktywów finansowych, a w zamian wprowadza do ksiąg rachunkowych nowe aktywa finansowe lub nowe zobowiązanie finansowe, nowo powstałe aktywa i zobowiązania wycenia się w ich wartości godziwej ustalonej na dzień tej zamiany. Wynik z operacji zbycia aktywów ustala się jako różnicę między osiągniętymi wpływami a wynikającą z ksiąg rachunkowych wartością zbytego składnika aktywów, skorygowaną o odniesione do tego dnia na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny odpisy aktualizujące jego wartość, pomniejszoną o wartość godziwą nowo powstałego zobowiązania finansowego lub powiększoną o wartość godziwą nowo powstałych aktywów finansowych. Wynik ten zalicza się do przychodów lub kosztów finansowych okresu sprawozdawczego.
Przykład Spółka Beta wyemitowała 1.000 szt. akcji w cenie emisyjnej: 10 zł za akcję, którą ustalono na wiarygodnych podstawach (określonych w § 15 rozporządzenia w sprawie instrumentów finansowych). Akcje te nabywa spółka Alfa. Wariant I Spółka Alfa obejmuje akcje spółki Beta w zamian za nieruchomość gruntową o wartości księgowej netto (bilansowej) równej: 9.000 zł, ale o wiarygodnie ustalonej wartości godziwej (cenie rynkowej ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego) w kwocie: 12.000 zł. Spółka Alfa ujęcie księgowe przeprowadza zgodnie z postanowieniami pkt 7 stanowiska, czyli: 1) usuwa z ksiąg nieruchomość w wartości księgowej netto w kwocie: 9.000 zł, 2) ujmuje nabyte akcje w spółce Beta w kwocie: 12.000 zł, będącej wartością godziwą przekazanej nieruchomości w zamian za otrzymane 1.000 szt. akcji spółki Beta, mimo tego, że cena emisyjna tych akcji wynosi: 10.000 zł; cena ta z reguły odnosi się do transakcji pieniężnych; objęcie akcji w drodze aportu oznacza akceptację obu stron (spółki Alfa i Beta) jego warunków, 3) ujmuje różnicę w kwocie: 3.000 zł (tj. 12.000 zł - 9.000 zł) w kapitale z aktualizacji wyceny, ponieważ w zamian za nieruchomość o wartości księgowej netto: 9.000 zł nabywa akcje, które wycenione na podstawie wartości godziwej przekazanej nieruchomości ustalają ich wartość (cenę nabycia) na poziomie: 12.000 zł; ponieważ cena nabycia jest wyższa od ceny emisyjnej, spółka Alfa powinna w następstwie takiej operacji księgowej obserwować wartość nabytych akcji i w razie konieczności skorygować ich wartość bilansową do poziomu ich wartości godziwej z dnia późniejszej wyceny. Wariant II Spółka Alfa obejmuje akcje spółki Beta w zamian za akcje spółki Teta o wartości księgowej netto (bilansowej) równej: 9.000 zł, którą można uznać za wiarygodnie ustaloną wartość godziwą; akcje spółki Teta nabyto za kwotę: 6.000 zł i zostały one zaliczone do aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, przy czym spółka Alfa - na podstawie § 21 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia w sprawie instrumentów finansowych - postanowiła ująć różnice z wyceny tych aktywów finansowych w kapitale z aktualizacji wyceny. Spółka Alfa ujęcie księgowe przeprowadza zgodnie z zastrzeżeniem, zawartym w postanowieniach pkt 7 stanowiska (dla uproszczenia pominięto aspekt odroczonego podatku dochodowego), czyli: 1) usuwa z ksiąg akcje spółki TETA w wartości księgowej netto w kwocie: 9.000 zł, 2) ujmuje nabyte akcje spółki Beta w kwocie: 10.000 zł, tj. w cenie emisyjnej, odpowiadającej ich wartości godziwej, 3) usuwa z kapitału z aktualizacji wyceny ujęte wcześniej różnice z wyceny akcji spółki Teta w kwocie: 3.000 zł (tj. 9.000 zł - 6.000 zł), ponieważ w zamian za nie nabywa akcje o wartości godziwej równej ich cenie emisyjnej, 4) ujmuje w przychodach finansowych wynik na zamianie aktywów finansowych w kwocie: 4.000 zł (tj. 0 zł - 9.000 zł + 3.000 zł + 10.000 zł), na który składają się: a) wpływy pieniężne: 0 zł, b) wartość księgowa (netto) zbywanych akcji spółki Teta: 9.000 zł, c) kapitał z aktualizacji wyceny akcji spółki Teta: 3.000 zł, d) wartość godziwa nabytych akcji spółki Beta: 10.000 zł. |
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|