Możliwość przeprowadzania inwentaryzacji ciągłej
Na czym polega inwentaryzacja ciągła zapasów? Jakie są podstawowe zasady jej przeprowadzania?
Inwentaryzacja ciągła zapasów oznacza wykonywanie systematycznie, według planu, czynności spisowych, których przedmiotem są poszczególne składniki zapasów. Użyte w ustawie o rachunkowości sformułowanie "w ciągu" oznacza, że przeprowadzenie spisu z natury może odbywać się zarówno jednorazowo w dowolnym dniu, jak i sukcesywnie w danym okresie. Należy pamiętać, aby w ciągu całego okresu wskazanego ustawą zostały ustalone na określone dni rzeczywiste stany wszystkich podlegających inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów a stwierdzone różnice inwentaryzacyjne zostały rozliczone z zachowaniem właściwych zasad i terminów. |
Inwentaryzację składników aktywów i pasywów przeprowadza się generalnie na ostatni dzień każdego roku obrotowego (art. 26 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Przy czym regulacje zawarte w art. 26 ust. 3 ustawy o rachunkowości dopuszczają dla niektórych grup aktywów możliwość przeprowadzania inwentaryzacji drogą spisu z natury "w ciągu" określonego czasu. Przykładowo w odniesieniu do zapasów termin i częstotliwość inwentaryzacji uznaje się za dotrzymane, jeżeli inwentaryzację:
1) zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu 2 lat,
2) zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki - przeprowadzono raz w roku,
3) zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną - przeprowadzono raz w roku.
Sformułowanie "w ciągu" oznacza możliwość przeprowadzenia spisu z natury zarówno na dowolny dzień, jak też przeprowadzanie tego spisu sukcesywnie, tj. w odniesieniu do zapasów na przestrzeni roku lub 2 lat. Inwentaryzacja taka nazywana jest inwentaryzacją ciągłą. Pozwala ona rozłożyć czynności inwentaryzacyjne w czasie i polega na sukcesywnym ustalaniu rzeczywistego stanu poszczególnych składników aktywów. Ważne jest przy tym, aby inwentaryzacja była kompletna, tzn. aby w przewidzianym w ustawie o rachunkowości okresie zostały zinwentaryzowane (spisane) wszystkie zasoby danego składnika majątkowego objęte tym rodzajem inwentaryzacji.
Dlatego też, aby właściwie realizować inwentaryzację ciągłą, należy opracować harmonogram przeprowadzania inwentaryzacji, obejmujący daty i zakres inwentaryzacji poszczególnych składników.
Wskazówki dotyczące przeprowadzania inwentaryzacji ciągłej zapasów zawarte zostały w pkt 79 stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów. Zgodnie z jego regulacjami, warunkami stosowania inwentaryzacji ciągłej zapasów objętych ewidencją ilościowo-wartościową i przechowywanych na strzeżonych składowiskach są m.in.:
- prowadzenie bieżącej ilościowo-wartościowej ewidencji zapasów w sposób umożliwiający wiarygodne ustalenie ewentualnych różnic inwentaryzacyjnych na każdy dzień spisu,
- posiadanie regulacji wewnętrznych normujących szczegółowo przebieg inwentaryzacji ciągłej,
- podział jednostki na pola spisowe umożliwiające przeprowadzenie czynności spisowych w ciągu jednego dnia i aktualizacja informacji o zapasach składowanych na tych polach,
- posiadanie stale aktualizowanego harmonogramu spisu, który ma charakter poufny (nie powinien być znany osobom odpowiedzialnym za zapasy); ma on zapewnić objęcie spisem wszystkich zapasów z częstotliwością określoną w ustawie z uwzględnieniem okresów, gdy zapasy są najniższe; harmonogram ma w tym przypadku charakter ramowy (określa się miesiąc niekiedy kwartał, na który przypada spis z natury danego składnika zapasów), natomiast decyzje o ścisłych terminach spisu poszczególnych składników zapasu zapadają w zależności od zaistnienia warunków dogodnych do dokonania spisu (np. niskie stany zapasów),
- przeprowadzanie terminowego i kompletnego spisu z natury zapasów zgodnie z harmonogramem.
Przeprowadzaniem inwentaryzacji ciągłej zajmuje się zazwyczaj powołana przez kierownika jednostki stała komórka inwentaryzacyjna, o uprawnieniach komisji inwentaryzacyjnej, będąca zarazem zespołem spisowym. Jej zadaniem jest:
- opracowanie i aktualizacja harmonogramu inwentaryzacji ciągłej zapasów i jego przestrzeganie,
- dokonywanie spisów z natury według zasad przewidzianych dla inwentaryzacji okresowej,
- wstępne rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych i przedstawienie stosownych wniosków kierownikowi jednostki, który podejmuje ostateczną decyzję co do sposobu rozliczenia.
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|