Odpisy aktualizujące wartość należności
W ewidencji księgowej należności z tytułu dostaw i usług ujmuje się na dzień ich powstania według wartości nominalnej wynikającej z dokumentu potwierdzającego ich powstanie wystawionego przez sprzedawcę, np. faktury, paragonu, rachunku, noty księgowej. Tak wynika z art. 28 ust. 11 pkt 2 ustawy o rachunkowości. Z kolei na dzień bilansowy należności wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty, czyli wraz z należnymi od dłużnika odsetkami z tytułu zwłoki w zapłacie oraz odszkodowaniami. Wyceny tej dokonuje się przy zachowaniu zasady ostrożności, według reguł określonych w art. 28 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości.
Należności dotyczące podstawowej działalności operacyjnej są ewidencjonowane w księgach na koncie 20 "Rozrachunki z odbiorcami", a należności z pozostałych tytułów, np. z tytułu sprzedaży środków trwałych, ujmuje się generalnie na koncie 24 "Pozostałe rozrachunki". Do tych kont jest prowadzona szczegółowa analityka według tytułów należności lub poszczególnych odbiorców. Sposób prowadzenia tych kont powinien wynikać z przyjętej polityki rachunkowości jednostki.
Gdy uzyskanie zapłaty należności w całości lub części wydaje się mało prawdopodobne, należy ją objąć odpisem aktualizującym jej wartość. Zasada ostrożności nakazuje dokonanie takich odpisów na dzień bilansowy. Przy czym, jeśli w trakcie roku obrotowego wystąpią przesłanki do utworzenia takiego odpisu, można dokonać go bieżąco. W art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości wskazano sytuacje, w których jednostka powinna dokonać odpisu aktualizującego wartość należności. Zgodnie z tym przepisem wartość należności aktualizuje się, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty, poprzez dokonanie odpisu aktualizującego w odniesieniu do należności:
1) od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości oraz w stosunku do których zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne lub został złożony wniosek o zatwierdzenie układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu - do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu-komisarzowi w postępowaniu upadłościowym lub umieszczonej w spisie wierzytelności w postępowaniu restrukturyzacyjnym,
2) od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza lub jedynie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego - w pełnej wysokości należności,
3) kwestionowanych przez dłużników oraz z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna - do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności,
4) stanowiących równowartość kwot podwyższających należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego - w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania lub odpisania,
5) przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców - w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.
Kwotę dokonanych odpisów aktualizujących wartość należności odnosi się do pozostałych kosztów operacyjnych lub kosztów finansowych. Jako pozostałe koszty operacyjne księgowane są np. odpis na należność główną oraz na kwotę naliczonej rekompensaty za koszty odzyskiwania należności. Z kolei do kosztów finansowych zalicza się przede wszystkim odpis na naliczone odsetki za zwłokę.
| Jak ująć w księgach rachunkowych odpis aktualizujący wartość należności w sytuacji, gdy nie stanowi on kosztu uzyskania przychodów?
W księgach odpisy aktualizujące wartość należności, na podstawie dowodu "PK - Polecenie księgowania" sporządzonego w związku z tym zdarzeniem, mogą zostać ujęte zapisem:
Odpis aktualizujący wartość należności może stanowić koszt uzyskania przychodów po spełnieniu warunków określonych w przepisach ustaw o podatku dochodowym. Ze względu na to, że w kosztach podatkowych może zostać uwzględniona tylko kwota odpisu aktualizującego na wartość netto należności (VAT należny oraz naliczone, ale niezapłacone odsetki czy rekompensata za koszty dochodzenia należności nie są przychodem podatkowym), kwotę odpisu na VAT należny, rekompensatę i odsetki wskazane jest ujmować w ewidencji analitycznej do kont 76-1 i 75-1 jako koszty niestanowiące kosztów podatkowych (NKUP). Jeśli w okresie dokonania odpisu w księgach rachunkowych nie stanowi on jeszcze kosztu podatkowego także w odniesieniu do wartości netto należności, w momencie jego utworzenia wskazane jest wykazanie go jako NKUP. |
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
| ||||||||||||
|
||||||||||||