Rodzaje rabatów i ich charakterystyka
Przepisy ustawy o rachunkowości nie określają zasad rozliczania otrzymanych rabatów. Informacje na ten temat można znaleźć w stanowisku Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami. Według definicji zawartej w tym stanowisku, rabat to procentowe lub kwotowe obniżenie ceny za dostarczane dobra lub świadczoną usługę przyznawane:
1) za spełnienie przez kontrahenta określonych warunków w momencie sprzedaży lub po jej dokonaniu (np. zakup określonej ilości dóbr lub usług, zwiększenie wolumenu zakupów, zwiększenie asortymentu zakupów, dokonanie zakupów w określonym czasie, lojalność wobec dostawcy, poniesienie kosztów przygotowania wyrobów do dalszej sprzedaży, poniesienie kosztów napraw gwarancyjnych w imieniu gwaranta),
2) jako rekompensata za niższą jakość sprzedanych dóbr i usług, uznane reklamacje.
Najczęściej stosowanymi w obrocie gospodarczym formami zmniejszeń ceny (rabatu) są:
1) opust - obniżenie ceny sprzedaży stosowane wobec odbiorców,
2) skonto - procentowe obniżenie ceny sprzedaży udzielane za natychmiastową płatność lub jej dokonanie przed ustalonym terminem,
3) bonifikata - obniżenie ceny sprzedaży przyznawane zazwyczaj z powodu gorszej jakości przekazanych dóbr lub wykonanych usług, ubytków naturalnych, warunków dostawy; bonifikata może być przyznana na życzenie kupującego (odbiorcy) - przez złożoną reklamację lub z inicjatywy sprzedawcy (dostawcy).
Z punktu widzenia momentu ujęcia w księgach i wpływu rabatów na wartość rozrachunków z kontrahentami, dzielą się one na rabaty transakcyjne, potransakcyjne i prerabaty.
Rodzaje rabatów i ich charakterystyka |
Rabat transakcyjny |
Rabat ten jest udzielany odbiorcy w momencie sprzedaży dóbr lub usług. Koryguje on "na bieżąco" cenę sprzedaży/zakupu i jest uwzględniany w dokumencie pierwotnym (fakturze, paragonie, rachunku) wystawianym w związku z transakcją. Zarówno sprzedawca, jak i nabywca wprowadzają do ksiąg należności i zobowiązania z tytułu sprzedaży dobra lub usługi już pomniejszone o rabat. |
Rabat potransakcyjny |
Rabat ten jest udzielany odbiorcy po spełnieniu przez niego określonych warunków (np. zakup w danym okresie ustalonej minimalnej liczby dóbr lub usług) lub zaistnieniu określonych okoliczności (np. uszkodzenie dóbr w transporcie, uznanie złożonej przez odbiorcę reklamacji). Przyznanie rabatu sprzedawca dokumentuje dowodem korygującym (np. fakturą korygującą) i zmniejsza początkową wartość należności lub zobowiązania w swoich księgach. Jeżeli pierwotna należność/zobowiązanie zostały już spłacone, to przyznanie rabatu może również powodować powstanie u sprzedawcy - zobowiązania wobec nabywcy, a u nabywcy - należności od dostawcy. |
Prerabat (określany mianem "premii z góry") |
Rabat ten jest udzielany odbiorcy przed spełnieniem przez niego określonych warunków, które uzasadniają przyznanie rabatu. Sprzedawca udziela wstępnego rabatu już przy pierwszych zakupach dokonanych w danym okresie rozliczeniowym (np. miesiącu, kwartale, półroczu), zanim jeszcze ilość lub wartość nabytych przez odbiorcę dóbr lub usług osiągnie uzgodnioną w umowie minimalną wielkość dla danego okresu rozliczeniowego. Umowa zakupu-sprzedaży określa również terminy, w których następuje rozliczenie rabatu, tj. porównanie ilości lub wartości faktycznie dokonanych przez odbiorcę zakupów z ich minimalną wielkością warunkującą przyznanie rabatu. W przypadku gdy kontrahentowi nie udało się osiągnąć minimalnej wielkości zakupów, kwota otrzymanego rabatu (lub jej część) podlega zwrotowi sprzedawcy. Sprzedawca dokumentuje każdą sprzedaż dóbr lub usług w okresie rozliczeniowym. Jeżeli sprzedawca i nabywca mają podstawę oczekiwać, że umowne warunki uprawniające do przyznania prerabatu zostaną spełnione (może to wynikać np. z postanowień umowy lub doświadczeń z dotychczasowej współpracy), to określają wielkość prerabatu przypadającego na daną transakcję i na tej podstawie na bieżąco korygują wartość rozrachunków. Dokument potwierdzający przyznanie rabatu (dokument korygujący) sprzedawca wystawia w dniu rozliczenia udzielonego rabatu. Dopiero wówczas posiada informację, czy odbiorca spełnił warunki przyznania rabatu. |
Rabat potransakcyjny i prerabat sprzedawca dokumentuje dowodem korygującym. Przy czym wysokość takich rabatów ustalana jest najczęściej po zakończeniu okresu, gdy znana jest łączna wielkość obrotów z danym nabywcą. Skutkuje to tym, że w okresie, którego rabat dotyczy, w księgach wykazane są koszty w wysokości nieuwzględniającej rabatu.
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|