Terminy i metody inwentaryzacji
| W jednostkach, w których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, inwentaryzację za 2021 r. należy przeprowadzić na 31 grudnia 2021 r., przy czym inwentaryzację niektórych składników aktywów można rozpocząć już od 1 października 2021 r., a zakończyć do 15 stycznia 2022 r. |
Rzeczywisty stan aktywów i pasywów ustala się poprzez:
1) sporządzenie spisów z natury stanu rzeczowych i pieniężnych składników aktywów,
2) uzgodnienie sald środków pieniężnych z bankami (zwłaszcza stanów środków na rachunkach bankowych, stanów lokat, kredytów itp.), a także należności od odbiorców,
3) porównanie danych o stanach wynikających z ksiąg rachunkowych, z danymi wynikającymi z odpowiednich dokumentów, ich analizy oraz weryfikacji.
Należy zauważyć, że jednostki nie mają swobody wyboru metody przeprowadzania inwentaryzacji. Ustawa o rachunkowości określa metody przeprowadzania inwentaryzacji z przypisaniem do nich konkretnych składników aktywów i pasywów.
Podstawowym terminem inwentaryzacji, wynikającym z art. 26 ust. 1 ustawy o rachunkowości jest ostatni dzień każdego roku obrotowego. W jednostkach, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, inwentaryzację należy więc przeprowadzić na 31 grudnia każdego roku obrotowego.
Jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację:
1) aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, z zastrzeżeniem pkt 3, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic,
2) aktywów finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych lub przechowywanych przez inne jednostki, w tym papierów wartościowych w formie zdematerializowanej, należności, w tym udzielonych pożyczek, z zastrzeżeniem pkt 3, oraz powierzonych kontrahentom własnych składników aktywów - drogą otrzymania od banków i uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic,
3) środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również należności zagrożonych, należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych, z tytułów publicznoprawnych, a także aktywów i pasywów niewymienionych w pkt 1 i 2 oraz wymienionych w pkt 1 i 2, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe - drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.
Stosownie do treści art. 26 ust. 3 ustawy o rachunkowości, nie narusza obowiązku przeprowadzenia inwentaryzacji na ostatni dzień roku obrotowego przeprowadzenie jej w odniesieniu do:
1) składników aktywów inwentaryzowanych drogą spisu z natury lub potwierdzenia salda - z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych, określonych w art. 17 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy - w dopuszczalnym ustawowo przedziale czasu, tj. na 3 miesiące przed i 15 dni po ostatnim dniu roku obrotowego,
2) zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - raz w ciągu 2 lat,
3) nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - raz w ciągu 4 lat,
4) zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki - raz w roku,
5) zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną - raz w roku.
Terminy i metody inwentaryzacji poszczególnych składników aktywów i pasywów przedstawia poniższa tabela.
| INWENTARYZACJA DROGĄ SPISU Z NATURY | ||||||||||||||||||||||||||
| Ostatni dzień każdego roku obrotowego | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
| Ostatni kwartał roku obrotowego, do 15 dnia następnego roku | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
| Raz w roku (w dowolnym terminie) | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
| Raz w ciągu dwóch lat (w dowolnym terminie) | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
| Raz w ciągu czterech lat (w dowolnym terminie) | ||||||||||||||||||||||||||
Uwaga: Użyty w ustawie o rachunkowości zwrot "w ciągu" określonego okresu oznacza zarówno możliwość przeprowadzenia jednorazowego spisu z natury na dowolny dzień, jak i rozłożonego w danym okresie (np. dwóch lub czterech lat) ustalania rzeczywistego stanu poszczególnych grup aktywów. Powinno to nastąpić w taki sposób, aby w wyznaczonym okresie zostały spisane wszystkie stanowiące własność jednostki zasoby danego składnika majątku, objętego inwentaryzacją drogą spisu z natury. |
||||||||||||||||||||||||||
| INWENTARYZACJA DROGĄ UZYSKANIA POTWIERDZENIA SALDA | ||||||||||||||||||||||||||
| Ostatni dzień każdego roku obrotowego | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
| Ostatni kwartał roku obrotowego, do 15 dnia następnego roku | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
| INWENTARYZACJA DROGĄ WERYFIKACJI | ||||||||||||||||||||||||||
| Ostatni dzień każdego roku obrotowego | ||||||||||||||||||||||||||
Uwaga: Przeprowadzenie inwentaryzacji w drodze weryfikacji polega na porównaniu danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników. Weryfikacja ma na celu sprawdzenie poprawności i realności każdego salda podlegającego temu rodzajowi inwentaryzacji i porównaniu tego salda (kredytowego lub debetowego) z dokumentami, które stanowiły podstawę zapisów na kontach księgowych oraz ze stanem faktycznym. Doprowadza się w ten sposób do urealnienia sald wykazanych w księgach rachunkowych poprzez usunięcie sald nieprawidłowych, czy też tzw. martwych sald. |
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
| ||||||||||||
|
||||||||||||