Rachunkowość jednostek handlowych - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 29 (1800) z dnia 12.04.2021
Wycena w księgach towarów na dzień ich nabycia
Towarami są składniki rzeczowych aktywów obrotowych, które zostały nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Za towary mogą zostać uznane również własne produkty przedsiębiorstwa wtedy, gdy znajdują się w sklepach fabrycznych i sprzedawane są przez producenta poprzez posiadane placówki handlowe. Jeżeli towary objęte są ewidencją magazynową w toku ich składowania, to w księgach rachunkowych ewidencjonuje się je na koncie 33 "Towary". Na dzień ich odpłatnego nabycia mogą zostać wycenione, w oparciu o dane wynikające z dowodów zakupu, w następujący sposób:
- w cenie zakupu, czyli według zasad wskazanych w art. 34 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości,
- w cenie nabycia, tj. zgodnie z art. 28 ust. 11 pkt 1 ustawy.
Wycena towarów w księgach rachunkowych może następować na dzień ich nabycia także w cenach przyjętych do ewidencji, czyli w tzw. cenach ewidencyjnych. Są to wielkości ustalane na podstawie cen przewidywanych lub planowanych, których nie zmienia się przez pewien okres (np. rok). Stosując takie rozwiązanie, trzeba uwzględnić różnice między tymi cenami a rzeczywistymi cenami zakupu bądź nabycia towarów (art. 34 ust. 2 ustawy o rachunkowości). Różnice te stanowią odchylenia od cen ewidencyjnych towarów, które księguje się na koncie 34-2 "Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów". Na dzień bilansowy wartość towarów wyrażoną w cenach ewidencyjnych należy doprowadzić do poziomu ceny nabycia lub ceny zakupu nie wyższych od cen sprzedaży netto tych składników.
Ustawa o rachunkowości dopuszcza również przyjęcie uproszczonej metody ewidencji zapasów, w tym towarów, polegającej na odpisywaniu ich w koszty w momencie zakupu, ustalaniu ich stanu nie później niż na dzień bilansowy oraz korekcie kosztów o wartość tego stanu (art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości). Jak każde uproszczenie, także i to powinno być stosowane przy uwzględnieniu zasady istotności.
Elementy, jakie składają się na cenę zakupu i cenę nabycia, zostały wskazane w art. 28 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Ceną zakupu jest kwota należna sprzedającemu bez podlegających odliczeniu VAT oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym. Obniża się ją o wszelkie rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Cenę nabycia stanowi natomiast cena zakupu składnika aktywów (obejmująca wymienione elementy) powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem go do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu. Wśród kosztów tych można przykładowo wymienić koszty transportu, załadunku, wyładunku, ubezpieczenia w drodze, a także koszty przerobu czy paczkowania.
W sytuacji gdy towary wymagają długotrwałego przygotowania do sprzedaży, ich cenę nabycia można zwiększać o koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania zapasu towarów w okresie ich przygotowania do sprzedaży i związanych z nimi różnic kursowych, pomniejszone o przychody z tego tytułu (art. 28 ust. 4 ustawy o rachunkowości).
Do kierownika jednostki należy wybór sposobu wyceny towarów. Daje temu wyraz w przyjętych w danym podmiocie zasadach (polityce) rachunkowości.
| Wybór pomiędzy ceną zakupu a ceną nabycia
Przy wyborze rozwiązania w kwestii wyceny towarów na dzień ich nabycia kierownik jednostki powinien wziąć pod uwagę: a) wartość kosztów związanych z zakupem, b) wysokość zapasu towarów, jaki pozostaje w jednostce z okresu na okres. Jeśli na koniec okresu zapas towarów stanowi niewielką wartość, a wydatki związane z zakupem i przystosowaniem towarów kształtują się w kolejnych okresach w podobnej wysokości i ich odpisanie w koszty nie zaburzy obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego, to jednostka może zdecydować o wycenie towarów w cenach zakupu. Wówczas koszty zakupu są odnoszone w ciężar kosztów bieżącego okresu. Trzeba przy tym podkreślić, że z art. 34 ust. 1 ustawy o rachunkowości wynika zastrzeżenie, że wycena towarów w cenach zakupu możliwa jest tylko wtedy, gdy nie zniekształca to stanu aktywów (tj. wartości towarów) oraz wyniku finansowego jednostki. Z kolei, jeżeli na koniec miesiąca pozostaje w jednostce duży zapas towarów oraz koszty zakupu tych towarów są dość znaczące, to wskazane jest dokonywać wyceny towarów w cenach nabycia. Koszty bezpośrednio związane z zakupem uwzględnia się wówczas w cenie nabycia (czyli aktywuje się je) i następnie rozlicza proporcjonalnie na towary pozostające w magazynie i towary sprzedane. |
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
| ||||||||||||
|
||||||||||||