Zaliczka za ostatni miesiąc (kwartał) 2020 r. a remanent

Przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej lub podatkiem liniowym zaliczkę na podatek dochodowy za grudzień lub za IV kwartał 2020 r. muszą wpłacić do 20 stycznia 2021 r. Czy przy zapłacie tej zaliczki trzeba uwzględnić spis z natury na dzień 31 grudnia 2020 r.?

Podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą, z której uzyskane dochody opodatkowują według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, generalnie mają obowiązek wpłacać w trakcie roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Zasadniczo opłacają je w okresach miesięcznych, ale także mogą je odprowadzać w okresach kwartalnych, o ile spełniają w tym zakresie ustawowe warunki. W myśl art. 44 ust. 6 ustawy o pdof podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej opodatkowane na zasadach ogólnych zaliczki miesięczne powinni wpłacać w terminie do 20. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Z kolei zaliczki kwartalne podatnicy muszą odprowadzać do urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, za który jest wpłacana zaliczka. Natomiast wpłaty zaliczki za ostatni miesiąc lub kwartał trzeba dokonać w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego. Tym samym zaliczkę za grudzień (ostatni kwartał) 2020 r. należy opłacić do 20 stycznia 2021 r.

Podatnicy PIT opodatkowani według skali podatkowej lub podatkiem liniowym, opłacający zaliczki na podatek miesięcznie lub kwartalnie, mogą uniknąć obowiązku wpłaty zaliczki na podatek dochodowy, gdy podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku nie przekracza 1.000 zł. Jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku przekracza 1.000 zł, wpłacie podlega różnica pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku. Przepis ten dotyczy także podatników będących osobami fizycznymi, którzy równocześnie z przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej osiągają przychody z najmu lub dzierżawy bądź z działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochód ustalany jest na podstawie prowadzonych ksiąg (art. 44 ust. 15 i 16 ustawy o pdof).

Podatnicy PIT prowadzący podatkowe księgi przychodów i rozchodów obliczają zaliczki na podatek dochodowy od dochodu z działalności gospodarczej. Jest nim różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem a kosztami jego uzyskania, które ustala się narastająco od początku roku. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządzi remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych, wówczas dochód ustala zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o pdof. W myśl tego przepisu dochodem z działalności, który stanowi podstawę obliczenia zaliczki, jest różnica pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania przychodów:

• powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub
   
• pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeśli wartość remanentu początkowego jest wyższa niż wartość remanentu końcowego.

W aspekcie powyższych uregulowań oraz § 24 ust. 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, który nakłada na podatników obowiązek sporządzenia spisu z natury na koniec każdego roku podatkowego, tj. na dzień 31 grudnia, może pojawić się pytanie, czy obliczając zaliczkę za ostatni miesiąc (kwartał) roku podatkowego, podatnicy muszą ustalać dochód z uwzględnieniem różnic remanentowych. Spis z natury na 31 grudnia danego roku jest spisem z natury na koniec roku i jednocześnie na koniec miesiąca. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi z dnia 30 stycznia 2017 r. na zapytanie naszego Wydawnictwa wskazało, że przy ustalaniu dochodu w celu obliczenia zaliczki za grudzień (ostatni kwartał) podatnik może, ale nie musi, uwzględniać sporządzonego na dzień 31 grudnia remanentu. Zatem to do podatnika należy decyzja co do uwzględnienia spisu z natury sporządzanego na 31 grudnia 2020 r., na potrzeby ustalenia dochodu przy obliczaniu zaliczki za grudzień lub ostatni kwartał 2020 r.

Trzeba także dodać, że jeśli podatnik w trakcie 2020 r. sporządzał spis z natury i obliczał dochód z uwzględnieniem różnic remanentowych, to ustalając dochód dla obliczenia zaliczki za grudzień (ostatni kwartał) 2020 r. powinien uwzględnić różnice remanentowe pomiędzy wartością spisu z natury na 1 stycznia 2020 r. (lub dniem rozpoczęcia działalności w trakcie 2020 r.) a wartością spisu z natury na 31 grudnia 2020 r.

Od decyzji podatnika zależy, czy obliczy dochód za grudzień 2020 r. lub ostatni kwartał 2020 r. z uwzględnieniem różnic remanentowych między 1 stycznia 2020 r. (lub dniem rozpoczęcia działalności w trakcie 2020 r.) a dniem 31 grudnia 2020 r., czy różnice te pominie.