Rezerwa na świadczenia pracownicze utworzona po raz pierwszy
Jeżeli jednostka nie ujmowała dotychczas rezerw na przyszłe świadczenia pracownicze i decyzję o ich tworzeniu podjęła po raz pierwszy w 2019 r. powinna ustalić ich stan wyjściowy na 1 stycznia 2019 r. i ująć w księgach rachunkowych 2019 r. z uwzględnieniem art. 54 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Na mocy tego przepisu, jeżeli jednostka stwierdziła popełnienie błędu w poprzednich latach obrotowych, w następstwie którego nie można uznać sprawozdań finansowych za lata ubiegłe za prawidłowe, to kwotę korekty należy odnieść na kapitał (fundusz) własny i wskazać jako zysk (stratę) z lat ubiegłych. |
W świetle art. 39 ust. 2 i 2a ustawy o rachunkowości, jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających m.in. z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych. Szczegółowe zasady ujmowania, wyceny, prezentacji oraz ujawniania w sprawozdaniach finansowych biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów zostały określone w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 6 "Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe" (KSR nr 6).
Rezerwy na odprawy rentowe, emerytalne i nagrody jubileuszowe tworzy się tylko wtedy, gdy z przepisów prawa, układu pracy lub umów o pracę jednoznacznie wynika, że na pracodawcy ciąży obowiązek ich wypłaty i ich wysokość jest istotna, w związku z czym ich nieuwzględnienie w sprawozdaniu finansowym zniekształciłoby obraz sytuacji finansowej i majątkowej oraz wynik finansowy jednostki. Przy ocenie zasadności tworzenia rezerw obowiązuje bowiem zasada istotności. Jeżeli po ponownej analizie jednostka stwierdzi, że decyzja podjęta w latach ubiegłych o nietworzeniu rezerw na świadczenia pracownicze była błędna, to błąd ten skoryguje, uwzględniając art. 54 ustawy o rachunkowości.
Dodajmy, iż od 1 stycznia 2019 r. obowiązują przepisy art. 39 ust. 6 i 7 ustawy o rachunkowości, na mocy których jednostki mikro, małe oraz określone organizacje pozarządowe (w tym fundacje i stowarzyszenia) mogą nie tworzyć biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych. Z uproszczenia tego nie mogą skorzystać jednak spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne i spółki jawne lub komandytowe, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej.
Przykład
I. Założenia:
- Jednostka do końca 2018 r. nie ujmowała w księgach rachunkowych rezerw na odprawy emerytalne. Po ponownej analizie przepisów stwierdzono ich błędną interpretację w latach ubiegłych i kierownik jednostki zlecił wycenę rezerw aktuariuszowi.
- Według aktuariusza rezerwa na 31 grudnia 2019 r. wynosiła: 200.000 zł, a stan na 1 stycznia 2019 r., wynosił: 160.000 zł, co wynikało z następujących ustaleń:
Treść | 31.12.2019 r. | 31.12.2018 r. | 31.12.2017 r. |
Kwota rezerwy długoterminowej | 120.000 zł | 100.000 zł | 80.000 zł |
Kwota rezerwy krótkoterminowej | 80.000 zł | 60.000 zł | 40.000 zł |
Razem | 200.000 zł | 160.000 zł | 120.000 zł |
- Koszty działalności podstawowej jednostka ujmuje na kontach zespołu 4 i 5 oraz sporządza porównawczy rachunek zysków i strat według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości.
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. PK - utworzenie rezerwy na 31 grudnia 2019 r.: | |||
a) rezerwa dotycząca lat ubiegłych | 160.000 zł | 82 | 64-1 |
b) rezerwa dotycząca 2019 r. | 40.000 zł | zespół 5 | 64-1 |
III. Księgowania:
IV. Prezentacja w sprawozdaniu finansowym za 2019 r.:
- Bilans - wybrane dane po przekształceniu (załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości):
Pozycja | Wyszczególnienie | Dane na 31.12.2019 r. |
Dane na 31.12.2018 r. | |
przekształcone | porównawcze | |||
Pasywa | ||||
A.V. | Zysk (strata) z lat ubiegłych | (160.000 zł) | (120.000 zł) | 0 |
A.VI. | Zysk (strata) netto | 960.000 zł | 960.000 zł | 1.000.000 zł |
B.I.2. | Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne | |||
- długoterminowa | 120.000 zł | 100.000 zł | 0 | |
- krótkoterminowa | 80.000 zł | 60.000 zł | 0 |
- Rachunek zysków i strat (wariant porównawczy) - wybrane dane po przekształceniu (załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości):
Pozycja | Wyszczególnienie | Dane za okres od 1.01.2019 r. do 31.12.2019 r. |
Dane za okres od 1.01.2018 r. do 31.12.2018 r. |
|
przekształcone | porównawcze | |||
A.II. | Zmiana stanu produktów (zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenie - wartość ujemna) | (40.000 zł)* | (40.000 zł) | 0 |
L. | Zysk (strata) netto | 960.000 zł | 960.000 zł | 1.000.000 zł |
* Kwota rezerwy w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych, obciążająca koszty 2019 r.: 200.000 zł - 160.000 zł = 40.000 zł.
- Informacja dodatkowa - wybrane dane (załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości):
a) wprowadzenie do sprawozdania finansowego - ust. 7 - informacje o przyjętych przez jednostkę zasadach tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze (odprawy emerytalne),
b) dodatkowe informacje i objaśnienia - ust. 6 pkt 4 - informacje liczbowe, wraz z wyjaśnieniem, zapewniające porównywalność danych sprawozdania finansowego za rok poprzedzający ze sprawozdaniem za rok obrotowy; jeżeli jednostka wykaże dane porównawcze, których porównywalność została zakłócona, po ich doprowadzeniu do porównywalności w odrębnej kolumnie lub pozycji bilansu, rachunku zysków i strat czy rachunku przepływów pieniężnych, to wypełnienie tej pozycji jest zbędne.
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PoradnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|