Koszty związane z importem towarów handlowych

Prowadzę działalność gospodarczą, którą rozliczam na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W ramach tej działalności dokonałem importu towarów handlowych. Wartość towarów wpisałem do księgi pod datą wystawienia faktury (była wcześniejsza od daty otrzymania towarów), a koszt z tytułu opłat celnych związanych z importem - pod datą wystawienia dowodu celnego (SAD). Zapisy przypadły w różnych miesiącach roku podatkowego. Czy taki sposób ujęcia kosztów w księdze jest prawidłowy?

Zakup towarów handlowych i ich import dokumentują odrębne dowody, wystawione w innych terminach. Skoro moment poniesienia każdego z tych kosztów jest inny, należy uznać za prawidłowe ich odrębne ujęcie w podatkowej księdze.

Z uregulowań zawartych w rozporządzeniu wynika, że do wpisywania w księdze kosztów zakupu towarów handlowych (tj. wyrobów przeznaczonych do sprzedaży w stanie nieprzerobionym), przeznaczona jest kolumna 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu".

W odniesieniu do towarów handlowych pochodzących z importu za cenę zakupu, w myśl definicji zawartej w § 3 pkt 2 rozporządzenia, przyjmuje się cenę, jaką nabywca płaci za zakupione składniki majątku, którą:

• pomniejsza się o podatek od towarów i usług, podlegający odliczeniu zgodnie z odrębnymi przepisami,
   
• obniża się o rabaty, opusty, inne podobne obniżenia,
   
• powiększa się o należne cło, podatek akcyzowy oraz opłaty celne dodatkowe.

Specyficzna sytuacja przy imporcie związana jest z faktem, że wartość poszczególnych elementów ceny zakupu określają odrębne dokumenty, tzn. wartość towaru, VAT i ewentualnych obniżek wynika zasadniczo z faktury wystawionej przez sprzedawcę, natomiast wartość opłat celnych potwierdza dokument celny (np. SAD), który importer otrzymuje z urzędu celnego.

W tej sytuacji mogą pojawić się wątpliwości, jak opisane w pytaniu przez podatnika, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje importu towarów handlowych, czy prawidłowo ujmuje on koszty importowanych towarów handlowych w księdze, gdy cenę należną sprzedawcy za towary oraz wartość opłat celnych ujmuje w księdze w różnych pozycjach i terminach (tj. w dacie wystawienia faktury sprzedaży oraz w dacie dokumentu celnego).

W naszej ocenie, takie ujęcie kosztów zakupu towarów importowanych jest prawidłowe. Należy zwrócić uwagę, że wpisaniu do podatkowej księgi podlegają koszty uzyskania przychodu poniesione przez podatnika w związku z działalnością gospodarczą. Jak określić moment poniesienia kosztu podatkowego, wskazuje art. 22 ust. 6b updof. Z treści tego przepisu wynika, że za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dokumentu stanowiącego podstawę ujęcia (zaksięgowania) kosztu w podatkowej księdze. Z kolei jak stanowi § 12 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są m.in. faktury oraz dokumenty celne, wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami.

W świetle tych regulacji należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku koszty podatkowe z tytułu zakupu towarów handlowych (tj. cena należna sprzedającemu) i ich importu (tj. opłaty celne), podatnik ponosi w różnych momentach. Każde z tych zdarzeń jest bowiem udokumentowane odrębnym dowodem. Niezasadne byłoby więc w tej sytuacji korygowanie zapisu (zwiększenie) dotyczącego kosztu zakupu towarów handlowych - wpisanego do księgi na podstawie faktury - po otrzymaniu przez podatnika dokumentu celnego, skoro w dacie wystawienia faktury koszt z tytułu opłat celnych nie istniał.

Tym samym podatnik postępuje prawidłowo, księgując w osobnych pozycjach, na podstawie odrębnych dowodów księgowych, wartość nabytych towarów handlowych oraz opłaty celne z tytułu importu tych towarów. Przy czym istotne jest, by zapis dokonany na podstawie dokumentu celnego można było powiązać z zaksięgowaną wcześniej fakturą potwierdzającą zakup towarów, zważywszy, że w spisie z natury sporządzanym na koniec roku, towary te podatnik powinien zasadniczo wyceniać według ceny zakupu obejmującej wartość samych towarów, jak też opłat celnych związanych z ich importem.

Zakup towarów handlowych musi być wpisany do księgi niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży. Przy czym organy podatkowe stoją w tej kwestii na stanowisku, że jeżeli faktura dokumentująca nabycie towarów handlowych została wystawiona przed dostawą towarów, to koszt zakupu towarów należy wpisać do księgi w dacie wystawienia faktury.